Aby lepiej śledziło się nam zaczynającą się dziś rywalizację w 24h Le Mans, zapraszam do przeczytania skrótu najważniejszych zasad rozgrywania tego wyścigu. Poniżej dowiecie się o tym jakie auta jadą, na jakich zasadach, kiedy i jak mogą robić pit-stopy, co mogą naprawiać, jakie flagi mogą otrzymać i co muszą zrobić, by zostać sklasyfikowanym w wyścigu.
Auta
Do tegorocznego wyścigu przystąpią 62 zespoły w 3 kategoriach:
– Hypercar
– LMP2
– LMGTE
Auta pomiędzy poszczególnymi klasami muszą się przepuszczać i obowiązują niebieskie flagi, ale przepisy dla dublowanych nie są tak restrykcyjne jak np. w F1 i to bardziej na dublującym ciąży obowiązek wybrania dobrego miejsca do wyprzedzania. Wolniejsze auto nie musi zmieniać toru jazdy by przepuszczać szybszy samochód.
W kategorii LMP2 nie obowiązuje Balance of Performance, jest on jednak w Hypercarach. Osiągi samochodów są zrównywane poprzez wagę oraz maksymalne zużycie energii. O tym, jakie BoP ustalono na tegoroczną edycję, przeczytacie tutaj.
Kierowcy
Każdy z zespołów musi składać się z minimum 2 kierowców, ale wszystkie jadą z trzema zawodnikami. Każdy zespół LMP2 musi mieć przynajmniej jednego kierowcę, posiadającego kategorię brązową lub srebrną, zgodnie z kategoryzacją FIA.
Kierowca nie może jechać w trakcie 24-godzinnego wyścigu mniej niż 6 godzin, ale nie może przekroczyć 14 godzin jazdy. Dodatkowo, kierowca nie może przejechać więcej niż 4 godzin w trakcie 6-godzinnego okresu mierzonego w dowolnym momencie wyścigu. Do tego czasu nie wlicza się czas spędzony w boksach gdy auto jest zatrzymane.
Jest jeszcze kwestia temperatur. Jeżeli w aucie nie ma klimatyzacji, a średnia temperatura w ciągu 80 minut przekracza 32 stopnie, to kierowca nie może jechać dłużej niż te 80 minut.
Opony
Kierowcy w Hypercarach jadą na oponach Michelin. Mają oni dostępne 3 mieszanki na suchą nawierzchnię – miękką, pośrednią i twardą oraz opony deszczowe. Załogi LMP2 mają do swojej dyspozycji 56 opon na cały wyścig. Nie muszą one zmieniać wszystkich 4 podczas jednego pit-stopu, mogą 1, 2, 3 lub 4. Załogi LMP2 mają 14 kompletów opon do wykorzystania – nie ma tu różnych rodzajów mieszanek.
Na treningi zespoły hypercar dostaną po 24 opony. Jeżeli dana ekipa awansuje do sesji hyperpole, otrzyma 8 najbardziej miękkich opon. W wyścigu zespoły mogą użyć 56 opon.
Od tego sezonu podczas 24h Le Mans nie można używać koców grzewczych.
Kwalifikacje
Zostaną one rozegrane już w środę – osobno dla każdej z kategorii. 8 najlepszych ekip z każdej kategorii awansuje do sesji Hyperpole. W niej zostanie ustalona ostateczna kolejność startowa. W kwalifikacjach i sesji hyperpole jedzie jeden kierowca danego zespołu.
Start
Jest to start lotny poprzedzony jednym okrążeniem za samochodem bezpieczeństwa. Gdy ten zjeżdża wszyscy kierowcy jadą na swojej pozycji w dwóch rzędach, a gdy zapalą się zielone światła, rozpoczyna się wyścig.
W wyjątkowych warunkach start może odbyć się za samochodem bezpieczeństwa. Podobnie odbywa się restart wyścigu po czerwonej fladze.
Pit-stopy
Ograniczenie prędkości w alei serwisowej wynosi 60 km/h. Aby dokonać pit-stopu kierowca musi zatrzymać się przed garażem i wyłączyć silnik zanim dojdzie do jakiejkolwiek interwencji mechaników. Mogą oni dotankowywać auto i zmieniać opony w tym samym czasie, ale nie mogą wtedy przeprowadzać żadnych, nawet najmniejszych napraw. Można ich dokonywać jedynie w garażu.
Przy samochodzie może pracować maksymalnie 4 mechaników, a jeżeli potrzebna jest ich większa liczba, istnieje konieczność wepchnięcia auta do garażu. Kierowca wysiadający ze swojej zmiany może pomóc zawodnikowi wsiadającemu w zapięciu pasów i usadowieniu się w kokpicie.
W trakcie wyścigu zabronione jest wymienianie: silnika, skrzyni biegów i nadwozia. Każda uniemożliwiająca jazdę awaria któregokolwiek z tych elementów kończy rywalizację danej ekipy.
Flagi/neutralizacje
W przypadku wystąpienia zagrożenia na torze istnieje kilka sposobów by zwiększyć bezpieczeństwo. Podstawowym jest żółta flaga, ale ona rzadko w przypadku Le Mans wystarcza.
Slow zone
W przypadku mniejszego incydentu lub zepsutego samochodu, który stoi na poboczu i nie stwarza zagrożenia dla innych kierowców, dyrekcja wyścigu może wyznaczyć tzw. Slow Zone, w którym prędkość musi zostać ograniczona do 80 km/h. W takiej strefie nie wolno wyprzedzać. We wszystkich innych częściach toru rywalizacja może toczyć się normalnie. Cały tor podzielony jest na 35 stref, liczących od 300 do 500 metrów.
Full Course Yellow
W przypadku większych zagrożeń lub konieczności naprawy barier lub uprzątnięcia fragmentów aut, może zostać wprowadzone ograniczenie prędkości do 80 km/h na całym torze. Wyprzedzanie jest oczywiście zabronione.
W czasie FCY nie można zjeżdżać do alei serwisowej, chyba że w danym aucie kończy się paliwo. Wówczas kierowca może zjechać na tzw. “splash” czyli 5-sekundowe tankowanie, które pozwoli na kontynuację jazdy. Uczestnicy mogą również wymienić uszkodzone opony.
VSC
W tym sezonie dyrektor wyścigu może zarządzić wirtualną neutralizację, która poprzedza wyjazd samochodu bezpieczeństwa. Po jej zarządzeniu wszystkie auta muszą zwolnić do 80 km/h. Auta muszą ustawić się w jednej linii, wyprzedzanie jest oczywiście zabronione.
Samochód bezpieczeństwa
Jeżeli jest taka konieczność, na tor wyjeżdżają 3 samochody bezpieczeństwa w różnych miejscach toru – niezależnie od tego, gdzie jest lider. Auta muszą ustawić się za samochodem bezpieczeństwa, zabronione jest wyprzedzanie. Nie można zostawiać przerwy dłuższej niż 5 długości auta.
Gdy zagrożenie na torze minie, dyrektor wyścigu zarządza “pass around” gdy wszystkie auta mające za sobą lidera, mogą przyspieszyć, wyprzedzić samochód bezpieczeństwa i ustawić się na końcu stawki.
A co ze zjazdami do boksów? Zasady są takie same jak podczas FCY. Jeżeli jednak jeżeli ktoś był już w alei serwisowej i został zatrzymany przez czerwone światło na jej końcu, wówczas musi odczekać aż wszystkie 3 samochody bezpieczeństwa i wszyscy uczestnicy miną wyjazd z boksów. Wówczas światło zmienia się na zielone i można opuścić boksy.
Czerwona flaga
Wyścig może też zostać przerwany w przypadku dużego niebezpieczeństwa na torze, jego blokady lub konieczności pilnej interwencji służb. Dzieje sę tak również w przypadku ekstremalnych okoliczności pogodowych. Po wprowadzeniu czerwonej flagi ekipy nie mogą się wyprzedzać i muszą podjechać do wyznaczonej strefy gdzie gaszą samochody.
Inne flagi
Co znaczą zielona, żółta, niebieska czy ta w szachownicę wiecie. A co z innymi?
– żółto-czerwona – “flaga olejowa” oznaczająca bardzo śliski fragment toru przed kierowcą
– czarna z pomarańczowym kółkiem – kierowca, któremu jest pokazywana, musi zjechać do boksów na naprawy
– czarno – biała – ostrzeżenie dla kierowcy za niesportowe zachowanie
– czarna flaga – dyskwalifikacja danego kierowcy
Kary
Repertuar wykroczeń, za które można dostać karę jest bardzo szeroki i dotyczy zarówno zachowań na torze wobec innych uczestników, przekraczania linii, prędkości, czasu, pit-stopów czy regulaminu technicznego.
Mogą to być kary czasowe, przejazdu przez boksy, stop and go czy dyskwalifikacji.
Co ważne, kary stop & go odbywa się nie przy swoim garażu a w specjalnie wyznaczonej strefie.
Sklasyfikowanie
Obowiązują tu nieco inne zasady niż np. w Formule 1. Aby samochód był sklasyfikowany musi:
– przejechać linię mety, gdy pokazywana jest flaga w szachownicę. Może się zatem zdarzyć tak, że mający dużą przewagę lider odpada na ostatnim okrążeniu i nie jest sklasyfikowany mimo że przejedzie więcej okrążeń niż zwycięzca.
– przejechać minimum 70% dystansu pokonanego przez zwycięzcę klasyfikacji generalnej
– ukończyć ostatnie okrążenie w czasie nie dłuższym niż 6 minut – tu jednak po dramacie Toyoty z 2016 roku złagodzono przepisy i obecnie sędziowie mogą przyznać “tylko” karę za przekroczenie tego czasu. Toyota minęła linię mety ale w czasie dłuższym niż 6 minut i nie została sklasyfikowana.
Dodatkowo zabronione jest zatrzymywanie się przed metą by “poczekać” na flagę.
Nawet jeżeli auto nie wróci w trakcie wyścigu do boksów o własnych siłach na naprawy, może po naprawieniu wrócić do jazdy.
Punkty
Punkty do klasyfikacji WEC (bo przecież Le Mans jest rundą Długodystansowych Mistrzostw Świata) mogą zdobywać tylko ekipy zgłoszone do tej serii, a zespoły występujące gościnnie nie “zabierają” im punktów do klasyfikacji generalnej.
Team orders są jednak możliwe i nie jest wykluczone że któryś zespół użyje ich by dać przewagę strategiczną jednemu z samochodów.
Punkty za 24h Le Mans są podwójne dla ekip, a zatem ekipy otrzymują do klasyfikacji 50-36-30-24-20-16-12-8-4 i 2 punkty. Dodatkowo zespół, który został sklasyfikowany otrzymuje 1 punkt.