Sezon 2021 wydaje się być ustabilizowanym pod względem pandemicznym. Nie zastanawialiśmy się już czy sezon F1 będzie opóźniony. Za kulisami tymczasem trwa walka, aby sprawnie i bez opóźnień cały sprzęt potrzebny do rozegrania Grand Prix, został dostarczony w odpowiednie miejsca.
Nadciągnięcie pandemii koronawirusa do Europy w 2020 roku rozpętało domino, które doprowadziło do opóźnienia całego sezonu F1. Kiedy w marcu, tuż przed rozpoczęciem weekendu wyścigowego w Australii, doszło do pierwszego zakażenia w świecie F1, władze sportu musiały podjąć decyzję – która teoretycznie wydawała się prosta – czy odwołać zawody. Zwlekano z podaniem oficjalnego komunikatu. Miało to oczywiście związek z ogromnymi stratami finansowymi, które trzeba by było ponieść po odwołaniu imprezy.
Ostatecznie podjęto decyzję o odwołaniu pierwszego wyścigu sezonu 2020. Był to pierwszy sygnał, że nie będzie to łatwy rok dla Formuły 1 pod względem organizacyjnym. Niedługo później dochodziło do kolejnych odwołań – bądź przełożenia na inny termin – wyścigów. Wszystkie ładunki, które wcześniej zostały wysłane na miejsce musiały zostać przetransportowane w inne lokalizacje.
Wiele Grand Prix nie doszło do skutku. Nie odbył się debiut wyścigu w Wietnamie, nie mieliśmy wyścigu w Australii, Holandii, Chinach, Monako, Kanadzie, Azerbejdżanie, Francji, Singapurze, Rosji, Japonii, Meksyku, Brazylii i Stanach Zjednoczonych.
Po wielu perturbacjach udało się ustalić nowy plan, który zakładał 17 wyścigów w sezonie 2020. Wszystkie wyścigi miały się odbyć w ciągu 24 tygodni, co stanowiło bardzo duże wyzwanie logistyczne. Zaplanowanie wszystkich dostaw, zorganizowanie transportu i terminowe dostarczenie całego sprzętu wymagało dokładnego planu działania i oczywiście wykonania. Niewątpliwie dużym ułatwieniem były weekendy wyścigowe odbywające się tydzień po tygodniu na tych samych torach. Takie sytuacje miały miejsce w Austrii – gdzie rozpoczynał się sezon, Wielkiej Brytanii i Bahrajnie.
Pojawiły się nowe tory w kalendarzu – co stanowiło kolejne wyzwanie polegające na dostarczeniu ładunku do nowych lokalizacji. Państwa zaczęły wprowadzać restrykcje mające na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się wirusa. To dla branży transportowej oznaczało wiele utrudnień i przeszkód w poruszaniu się po lokalnych drogach.
Teraz kiedy cały świat przyzwyczaił się do panującej sytuacji i nauczył się żyć w czasach pandemii, planowanie i realizowanie transportu w Formule 1 stało się nieco łatwiejsze – co nie zmienia faktu, że nadal można natknąć się na problemy.
Menedżer zespołu Alfa Romeo , Beat Zehnder, mówił o liczbie przeszkód logistycznych, z którymi zespoły muszą regularnie sobie radzić, co zostało jeszcze bardziej zaostrzone podczas pandemii Covid-19. Zehnder jest odpowiedzialny za rezerwację lotów i hoteli na podróże zespołu, w tym dla 80 pracowników na każdy weekend wyścigowy, oraz za organizację transportu frachtu zespołu z toru na tor.
Co może być zaskakujące, mówi, że przygotowanie do wyścigów w Europie może być trudniejsze niż wyścigi w Ameryce i Azji – zwłaszcza w harmonogramach wyścigów następujących po sobie tydzień po tygodniu, a zwłaszcza trzech rund tydzień w tydzień.
„Zwykle na początku grudnia, przed wyjazdem na święta Bożego Narodzenia, wszystkie loty i rezerwacje hoteli dokonuje się do końca września następnego sezonu.”- powiedział Zehnder dla Auto Motor Und Sport.
Ponieważ pandemia rujnuje normalne plany rezerwacji hoteli i lotów na długo przed rozpoczęciem sezonu, zmieniający się charakter obecnego kalendarza oznacza, że zespoły muszą być bardziej nastawione na ostatnią chwilę, co zwiększa i tak już wysoki poziom stresu podróżowania dookoła świata. Zamiast rezerwować w tym roku standardowe loty ekonomiczne dla swojego zespołu, Zehnder i Alfa znaleźli sprytny sposób na obejście tego problemu. Rozwiązaniem są loty czarterowe – zamiast ekonomicznych. Alfa Romeo Racing współpracuje z Edelweiss, spółką zależną szwajcarskich linii lotniczych Swiss International Air Lines. Czarter jest uzasadniony ekonomicznie, ponieważ jest niewiele droższy niż zwykłe loty ekonomiczne – i co najważniejsze – jest bardziej elastyczny.
„Jest to sytuacja korzystna dla obu stron, zarówno dla przewoźnika, jak i dla nas. My potrzebujemy lotów, a oni potrzebują godzin lotu dla swoich pilotów i załogi, aby utrzymać licencje. Ale nie robimy tego tylko dlatego, że tak jest wygodnie, ale także dlatego, że w czasach Covid jesteśmy w bańce.” – mówi Zehnder.
„Samolotem do Bahrajnu [na testy zimowe] był Airbus A320, który oczywiście był całkowicie wypełniony miejscami ekonomicznymi. Zwykle niektórzy pracownicy mogą latać z nami klasą biznesową. Ostatecznie więc czarter nie był droższy niż to, co kosztowałyby nas regularne loty.”
Poruszanie się między wyścigami w Europie wiąże się z dodatkowymi wyzwaniami, ponieważ trzeba przemieszczać samochody ciężarówkami, a wraz z wyścigami tydzień po tygodniu np. w Portugalii i Hiszpanii skrócone terminy oznaczają, że zespoły mają dodatkowy koszt zatrudniania większej liczby kierowców do przewożenia ładunków.
W czasie weekendów wyścigowych w Europie potrzeba kilku kierowców do jednej ciężarówki. Dzieje się to za sprawą przepisów – konkretnie Konwencji AETR – które regulują czas pracy kierowcy. Ładunek ma być dostarczony do konkretnego miejsca w odpowiednim czasie, z racji tego, aby ciężarówka jechała bez przerwy, potrzeba kilku kierowców.
„Odległość między dwoma torami wynosi 1300 kilometrów. Potrzebujesz trzech kierowców, aby przejechać bez przerw. Tak więc przy 20 ciężarówkach musisz zatrudnić 60 kierowców, z których wszyscy muszą przejść testy Covid.”
„Ale w ciężarówce może być jednocześnie tylko dwóch kierowców. Organizujesz więc autobusy sypialne z kabinami, które jeżdżą równolegle. Pod względem logistycznym i organizacyjnym Europa to znacznie większy wysiłek.”
Od 2004 roku oficjalnym partnerem logistycznym Formuły 1 jest DHL. Firma zatrudnia zespół specjalistów ds. logistyki sportów motorowych, którzy ściśle współpracują z kierownictwem F1 i zespołami, aby zapewnić bezproblemowe wsparcie logistyczne podczas wyścigów i oficjalnych jazd testowych.
W marcu tego roku ogłoszono przedłużenie wieloletniego partnerstwa DHL i F1. Największym tegorocznym wyzwaniem będzie dostarczenie potrzebnego sprzętu na 23 zaplanowane wyścigi. DHL świadczy usługi frachtu lotniczego, morskiego, drogowego i ekspresowej dostawy przesyłek Formuły 1. Zespół DHL Motorsports współpracuje z zespołami, aby zarezerwować ładunek na transport lotniczy i morski, obsługiwać dokumentację transportową, pomagać w odprawie celnej, pakowaniu i zarządzaniu.
W sezonie 2021 zespoły obowiązuje limit budżetowy. Oznaczało to zmiany na stanowiskach poszczególnych działów w fabrykach. Niektórzy pracownicy zostali oddelegowani w nowe miejsca pracy, inni zostali zwolnieni. Niższy budżet oznacza nowe podejście ekip do planowania całego sezonu. Nie powaga fakt, iż w 2022 roku zmienia się regulamin techniczny. Kampania 2021 traci w ten sposób dla większości status priorytetu. Wszystkie siły w fabryce zostają przekierowane na prace nad nowymi maszynami. Dochodzi do tego kwestia ewentualnych zniszczeń w aktualnym sezonie. Zniszczone części muszą zostać przetransportowane do fabryki i naprawione, bądź zamienione na nowe – to wszystko kosztuje.
Nastały trudne czasy dla branży logistycznej. Doświadczenie wykwalifikowanych ludzi, którzy z największą dokładnością zaplanują cały transport dla F1 jest tutaj nieocenione. Mimo trudnych warunków Formuła 1 bez większych problemów przemieszcza się z wyścigu na wyścig. Gdyby nie to, nie oglądalibyśmy zmagań kierowców na torach całego świata.
Jakub Andrusiewicz
źródło: planetf1.com, f1destinations.com, f1.com